burn-out is zo gek nog niet

Please enter banners and links.

Een burn-out is zo gek nog niet. Mogelijk verklaar je me voor gek omdat ik dit schrijf. Want een burn-out is naar. En moet toch voorkomen worden? En de meeste werkgevers zullen het al helemaal niet me eens zijn. Een burn-out kost handenvol met geld. En een goede arbeidskracht kan niet zomaar vervangen worden. Toch meen ik wat ik schrijf. Een flinke burn-out is zo gek nog niet. Een een burn-out voorkomen is niet altijd beter dan genezen. Het is namelijk een kans om aan jezelf te werken, oud zeer op te ruimen en meer jezelf te worden. Een leven te gaan leiden dat bij jou past. Door alle oorzaken van jouw burn-out op te sporen en aan te pakken, kom je sterker uit je burn-out én voorkom je een volgende. In deze blog ga ik verder op in.

wat is een burn-out

Burn-out is een vorm van overspannenheid. Je voelt je zo moe en uitgeput, dat je op je werk en thuis vrijwel niets meer voor elkaar krijgt. Met daarbij vaak een fiks aantal  klachten die al meer dan een half jaar voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan:

  • Trager werken, fouten maken, vergeetachtig zijn en moeilijk beslissingen kunnen nemen.
  • Woede of huilbuien, geen geduld meer hebben, gefrustreerd en geïrriteerd reageren. Zonder goed te weten waarom.
  • Een onverschillige  houding aannemen, minder enthousiasme en interesse in het werk laten zien en collega’s uit de weg gaan.
  • Een sombere stemming, moeite om plezier te hebben en mensen en situaties uit de weg gaan. Ook buiten je werk.
  • Hart-, ademhalings-, maag-, darm- of pijnklachten, slaapproblemen, piekeren en paniekaanvallen.

oorzaken van een burn-out

Een burn-out heeft vrijwel altijd meerdere oorzaken. Zowel op je werk, thuis als door hoe je in elkaar steekt.  

Oorzaken op je werk zijn bijvoorbeeld een hoge werkdruk, weinig steun van je leidinggevende of een reorganisatie. 

Thuis kan je denken aan ingrijpende dingen als ernstige ziekte, een scheiding, overlijden van een naaste, hulpbehoevende ouders hebben, opvoedingsproblemen van kinderen, of bijvoorbeeld ontslag bij een partner. Hierdoor kan chronische stress ontstaan. 

Tenslotte speelt hoe je met je werk omgaat een rol. Twee eigenschappen die veel voorkomen onder burn-out patiënten: perfectionistisch zijn en geen nee durven zeggen. Hierdoor laadt je gemakkelijk te veel op je bordje, waardoor alle energie die je hebt, naar je werk gaat. Werk dat nooit af is.

mijn eigen burn-out: de hel

Eind 2010 zag ik de stapels werk op mijn buro oplopen. Allemaal klantdossiers waar ‘iets’ mee moest gebeuren. En dat iets was in mijn geval bijna nooit een simpel belletje of een quick maar solid fix. Nee, half werk (in mijn ogen) bestond niet en ik kon geen onderscheid (meer) maken tussen wat veel en weinig aandacht en tijd nodig had. Wat eerst en laatst moest. Dit kwam natuurlijk niet uit de lucht vallen. Al een hele poos wist ik diep van binnen dat ik niet op mijn plek zat. Ik kon het wel, maar wilde het (eigenlijk) niet. En het mezelf in die rol proppen, kostte heel veel energie. Maar daar aan denken vond ik al eng. Want wat dan? Ik deed dus niets en zwoegde door. Totdat ik ‘s nachts met hartkloppingen en badend in het zweet wakker schrok en ik, na dit een poos genegeerd te hebben, ook overdag trillend en als een zombie rondliep. Ik had een burn-out. Een flinke. En het was de hel. Ik kan het wel bagataliseren en zeggen dat er zoveel ernstiger ziektes zijn (en die zijn er!), maar me mentaal en fysiek zo uitgeput voelen, zo angstig en depressief… Zoals vanochtend een klant tegen me verzuchtte: “dat wens je je ergste vijand niet toe”. Ik moet zelf eerlijk bekennen dat ik in een boze bui dit wel eens gedaan heb…

terugkijkend zie ik echter voordelen van een burn-out

Inmiddels gaat het een stuk beter met me. En heb ik mijn leven omgegooid. Door mijn burn-out. En alle hulp die ik daarna heb gezocht, de boeken die ik heb gelezen en het werk dat ik aan mezelf heb verzet. En niet te vergeten de steun van heel veel lieve mensen om me heen. Verdriet wegstoppen en heel veel blijven lachen, bleek niet de juiste strategie. Gevoel moet gewoon gevoeld worden. Daardoor kan ik oprecht zeggen dat ik nu pas helemaal mezelf durf te zijn en kan zijn. Omdat ik mezelf veel beter ken en meer zelfvertrouwen heb. Weet wat ik nodig heb om lekker in mijn vel te (blijven) zitten. En waar nodig op tijd in kan grijpen door herkenning van signalen. Een burn-out zie ik dus als een kans om aan jezelf te werken, oud zeer op te ruimen en meer jezelf te worden. Echt tot je kern te komen, het leven te leiden dat bij je past. Dat heb ik aan mezelf gezien en dat zie ik dagelijks bij klanten die ik begeleid bij het herstel van burn-out. Een burn-out ontstaat niet in een korte periode en ook niet alleen door werk. Door alle oorzaken te vinden en grondig aan te pakken, kom je sterker uit je burn-out én voorkom je een volgende.

 

maar natuurlijk zijn er ook nadelen aan een burn-out

Toch heeft een burn-out ook (veel) nadelen. Het kost je werkgever (veel) geld, je voelt je belabberd, je zelfvertrouwen loopt een flinke deuk op, je gezin lijdt eronder en mogelijk heb je permanente schade zoals vermoeidheid of je moeilijker kunnen concentreren. Misschien duurt het herstel lang en raak je je baan kwijt. En zo kan ik doorgaan. Voortijdig inzien én echt aan jezelf gaan werken, is dan ook de beste oplossing. Aan jezelf werken, alsof je in een burn-out zit, met dezelfde diepgang en motivatie. Dat is lastig. Want liever wachten we met het dempen van de put… En voortijdig inzien van te veel stress en een burn-out voorkomen, is ook niet gemakkelijk. Daar moet je moeite voor doen. Juist omdat je bij toenemende stress juist overschakelt in een overlevingsmodus en dus die automatische piloot. Dit is hoe jouw lijf werkt. Het zal tot het uiterste door willen gaan met alles. Je zult die piloot van zijn stoel moeten duwen.

zo voorkom je een burn-out

Hoe doe je dat dan, een burn-out voorkomen? Het begint met bewustwording. Bewust iedere dag rustmomenten in te plannen voor jezelf. Ook al denk je dat je je kiplekker voelt en niet gestresst bent. Rust is niet tv kijken, met je telefoon in je handen zitten of lezen. Rust is bewustwording over hoe het met je gaat. Zit, lig of sta stil en kijk heel eerlijk naar jezelf. Voel je ergens pijn, spanning? Ben je moe? Heb je zin in dingen ondernemen, er op uit te gaan, anderen te ontmoeten? Ben je (snel) geïrriteerd? Of zit je gewoon lekker in je vel? Herken je één of meerdere verschijnselen die hierboven en hiernaast genoemd staan? Onderzoek dan waardoor dit komt. Uiteraard is het altijd verstandig om andere zaken uit te laten sluiten door je huisarts. Vaak is langdurige stress echter een oorzaak. En dan kan je het beste:

  • Eerlijk zijn naar jezelf en anderen (partner, collega’s etc.) en uitspreken dat het je te veel wordt. Samen naar oplossingen zoeken. Hoe langer je op dezelfde voet doorgaat, hoe erger je klachten worden. 
  • Eén of liefst meerdere ballen laten vallen, zodat er tijd en ruimte komt om beter voor jezelf te zorgen.
  • Beter voor jezelf gaan zorgen door ontspanning en bewegen (wandelen), gezond eten, veel slapen en er met anderen over praten.
  • Op onderzoek uitgaan wat jij nodig hebt om lekker in je vel te zitten, om meer je eigen leven te kunnen leiden.
  • In actie komen, regie nemen over je manier van leven.

conclusie

Natuurlijk is voorkomen beter dan genezen. Dat geldt voor alles. Maar voorkomen is niet altijd makkelijk. Je moet bereid zijn om in te grijpen in je manier van leven. Aan jezelf werken. Oorzaken onderzoeken van jouw oplopende stress. En die aandacht geven en wegnemen waar dat kan. De beloning zal groots zijn. Een leven vol leven en met meer plezier en energie. Als het echter niet lukt om het tij te keren en je stressniveau loopt alleen maar op, dan kan je de burn-out ook maar het beste over je heen laten komen. Alsof je in de branding van de zee ligt en de golven over je heen spoelen. En echt de tijd nemen en de diepgang zoeken in je herstelproces. 

meer weten of hulp nodig?

Download mijn gratis e-book met 10 gouden tips om minder stress te ervaren en een burn-out te voorkomen. En boek een gratis coachingsgesprek met mij, zodat ik je inzichten kan geven en direct een stapje vooruit kan helpen.

Bron verschijnselen en oorzaken burn-out: Wilmar Schaufeli 20-02-2017

Add A Comment

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.